Czy inflacja wciąż rządzi na świątecznych stołach?
Świąteczny koszyk
W najnowszym badaniu PAYBACK Opinion Poll, zrealizowanym w grudniu 2023 roku, zbadaliśmy nawyki zakupowe i nastroje Polaków w związku z nadchodzącymi wielkimi krokami świętami Bożego Narodzenia. Chociaż dane dotyczące inflacji w Polsce wyglądają zdecydowanie optymistyczniej niż w ubiegłym roku, wysokie ceny wciąż stanowią jedną z głównych bolączek konsumentów. Na pytanie „Czy panująca inflacja wpłynie na Pana/i tegoroczne zakupy na świąteczny stół i ich ilość?” aż 54% respondentów odpowiedziało, że w związku z rosnącymi cenami prawdopodobnie zrobi w tym roku mniejsze zakupy. 34% ankietowanych wskazało, że mimo większych kosztów produktów kupi to, co zwykle.
W ubiegłym roku* 64% osób planowało skrócić listę świątecznych zakupów przez wzgląd na inflację. Chociaż sytuacja gospodarcza i rosnące koszty życia są dla nas wciąż odczuwalne, nastroje Polaków okazują się zatem znacznie optymistyczniejsze. Jak pokazuje Opinion Poll, liczymy się także z nieco większymi niż w ubiegłym roku wydatkami, a na świąteczny koszyk planujemy wydać w większości nie więcej niż 500 zł.
*Z wynikami badania PAYBACK Opinion Poll dotyczącego zakupów świątecznych w 2022 roku można zapoznać się w artykule „Święta za pasem! Czy będziemy go zaciskać?”.
„Na świątecznym stole nie może niczego zabraknąć – ale bez niepotrzebnych szaleństw” – tak swój stosunek do zakupów na Boże Narodzenie określa 59% Polaków. Takie racjonalne, ale też wpisujące się w smart shopping podejście widać też w wyborze sklepów, w których zrobimy świąteczne sprawunki. Dla 79% Polaków pierwszym wyborem będą dyskonty. Te cieszą się coraz większą popularnością wśród konsumentów. W ubiegłym roku zakupy w tym formacie sklepów deklarowało 67% badanych, a niemal tyle samo, bo 65%, było zdecydowanych wybrać super- i hipermarkety. Zgodnie z wynikami tegorocznego Opinion Poll, ta kategoria cieszy się znacznie mniejszą popularnością, a po świąteczne zapasy uda się tu jedynie 39% respondentów.
Jakie motywacje stoją za takimi wyborami? To oczywiście ceny, ale ważne okazują się także wygoda, dostępność różnych dóbr w jednym miejscu, lokalizacja oraz jakość produktów – ten czynnik jest istotny dla 49% badanych, a więc 7% więcej niż w ubiegłym roku.
Wśród sposobów na mądre oszczędności podczas świątecznych zakupów badani najczęściej wymieniali poszukiwanie sklepów oferujących korzystne ceny i promocje (70%) oraz właśnie programy lojalnościowe, z których w tym okresie korzysta 40% osób. Co ciekawe, o ile badania dotyczące motywacji zakupowych w dobie inflacji pokazały, że podczas codziennych zakupów Polacy dla oszczędności rezygnują przede wszystkim z wybieranych do tej pory marek (46%)*, z myślą o świętach na wybór tańszych zamienników decydujemy się już znacznie rzadziej. Takiej odpowiedzi udzieliło jedynie 13% badanych.
*Z wynikami badania można zapoznać się w artykule „Inflacja to już nowa rzeczywistość. Jak wpłynęła na zachowania zakupowe?”
Polacy kochają świąteczne prezenty
Chociaż inflacja wpływa także na wybór świątecznych podarunków, Polacy nie zamierzają rezygnować z tradycji obdarowywania bliskich prezentami w Boże Narodzenie. Jedynie 8% uczestników badania PAYBACK Opinion Poll planuje w tym roku zakupu upominków. Grupa ta uzasadnia swoją decyzję rosnącymi cenami i tym, jak kosztowne jest przygotowanie świąt (37%) lub tym, że nie ma takiego zwyczaju (36%). Jednocześnie, wśród tych, którzy zamierzają w tym roku wyręczyć Mikołaja, aż 68% osób przyznaje, że inflacja będzie miała wpływ na zakup prezentów: 47% zdecyduje się na tańsze produkty, a 21% obdaruje mniejszą liczbę osób.
Jakie prezenty wybieramy dla najbliższych? Zdecydowanie największą popularnością cieszą się kosmetyki i perfumy (42%). Oprócz tego ankietowani wskazywali także na gry i zabawki (32%), książki i płyty (25%) oraz ubrania i obuwie (25%).
Gdzie najczęściej kupujemy bożonarodzeniowe prezenty? W tym przypadku prym wiodą zakupy online – ze sklepów internetowych korzysta aż 62% respondentów. 40% odwiedza w tym celu galerie handlowe, 25% super- i hipermarkety, a 21% dyskonty. W przeciwieństwie do świątecznych zakupów spożywczych, które robimy najczęściej w ostatnich dniach przed świętami, poszukiwania wymarzonych prezentów zaczynamy znacznie wcześniej. 40% osób kupuje upominki na 2 tygodnie przed Bożym Narodzeniem, a 32% zaopatruje się w nie nawet na miesiąc wcześniej. Tylko 16% ankietowanych przyznało, że zostawia to na ostatnie dni przed świętami.
Jaką kwotę Polacy przeznaczą na prezenty? Najczęściej będzie to 101-500 zł (47% respondentów) lub 501-1000 zł (31%).
Rodzinne, domowe święta
Chociaż mogłoby się wydawać, że wyjazdy turystyczne w czasie świąt Bożego Narodzenia cieszą się coraz większą popularnością, Polacy okazują się jednak tradycjonalistami. Jak pokazują wyniki PAYBACK Opinion Poll, zdecydowanie cenimy sobie rodzinny czas i chwile w gronie najbliższych, a długa przerwa od pracy i szkoły służy nam raczej odpoczynkowi niż turystyce czy aktywności fizycznej. Tegoroczne Boże Narodzenie spędzimy we własnym domu lub u rodziny i znajomych – łącznie takich odpowiedzi udzieliło 96% respondentów.
